ایلام حساب

1. بورس

بورس یک بازار است. بازار به محلی گفته می شود که در آن خرید و فروش انجام شود. در جهان بورس های متنوع و گوناگون وجود دارد درست مانند بازارهای مختلف.


2. فرابورس

یک بازار است که روش کار در آن مانند بورس می باشد اما شرکت ها برای ورود به آن شرایط کمتری را باید لحاظ کنند و حضور در آن سهل تر است. در ایران نیز فرابورس داریم.


3. بورس اوراق بهادار

در این بازار افراد به خرید و فروش اوراق بهادار از جمله اوراق مشارکت، سهام و این دست اوراق می پردازند.


4. بورس کالا

در این بازار افراد به خرید و فروش عمده کالا می پردازند مانند بورس فلزات بورس غلات و ... در ایران چندین بورس کالا داریم.


5. شرکت

یک مجموعه متشکل از افراد فعال در یک حوزه مشخص که به طور مشترک بر روی پروژه ها و طرح های مورد نظرشان فعالیت دارند.


6. سهم

شرکت ها ممکن است بسته به سرمایه ای که نیازمند آن هستند چند روش را جهت جذب این سرمایه داشته باشند. یک راه تقسیم شرکت به قسمت های کوچک و مساوی است، این قسمت ها سهم نام دارد.


7. سهام

سهام به تعدادی سهم گفت می شود.


8. سهامدار / سهامداران

به افرادی گفته می شود که مالک سهم هستند. مثلا اگر شما یک سهم از سنترال را داشته باشید جزو سهامدارن آن خواهید بود.


9. سهامی خاص

یک نوع مجوز ثبت شرکت های سهامی است. اگر یک شرکت سهامش بین افراد مشخص تقسیم شده باشد و اجازه خرید و فروش سهام مستلزم  رضایت تمام سهامداران باشد، همچنین یک سری مقرارات محدود دیگر شرکت سهامی خاص نام خواهد گرفت.


10. سهامی عام

یک نوع مجوز ثبت شرکت های سهامی است. اگر یک شرکت سهامش بین عموم افراد به شکل نامشروط تقسیم شده باشد و اجازه خرید و فروش سهام برای تمام سهامدارن بدون اطلاع به شرکت و هماهنگی مجاز باشد، همچنین یک سری مقررات دیگر حقوقی مشخص شده در مجوزها، این شرکت سهامی عام نام دارد.


11. حقیقی / حقوقی

در اقتصاد، آن دسته از افراد که در حقیقت دارای هویت هستند و واقعی هستند را حقیقی و آن دسته که مثلا یک شرکت باشند را حقوقی می نامند. مثلا یک شرکت سهامی ممکن است سهامداران حقیقی داشته باشد مثل علی زارع و ... و سهامداران حقوقی داشته باشد مانند شرکت سرمایه گذاری ملک گستر یا بنیاد مسکن انقلاب اسلامی یا ... .


12. پذیره نویسی

به فرایند فروش سهام یک شرکت سهامی عام در زمان تاسیس آن پذیره نویسی گفته می شود که در آن سهام شرکت بین متقاضیان تقسیم خواهد شد و سرمایه اولیه شرکت فراهم خواهد آمد.


13. مجمع عمومی

نشست سهامداران یک شرکت سهامی می باشد که ممکن است دوره ای باشد یا موردی بر حسب نیاز دارای حالت فوق العاده. در این نشست تصمیمات متفاوت از تعیین ارکان شرکت (مدیریت و ...) تا سیاست گذاری های کلان شرکت صورت می پذیرد. تمام سهامداران فارغ از تعداد سهام خود حق شرکت در این نشست را دارند، همچنین به نسبت تعداد سهام خودشان به کل سهام افراد حاضر در جلسه شرکت حق رای در مورد مسائل شرکت را دارند. غائبین در نشست فاقد حق رای می باشند.


14. سود هر سهم

شرکت پس از ان که در یک سال مالی فعالیت های خود را انجام دادند پس از کسر هزینه ها یک سود باقی مانده است که به طور مساوی باید بین سهامدارن به نسبت تعداد سهم تقسیم شود.


15. سود انباشه

ممکن است هیئت مدیره یک شرکه خصوصا مدیرعامل تصمیم بگیرد مبلغی از سود هر سهم را جهت فعالیت های  مختلف مانند تضمین سوداوری سال مالی بعد یا ... نزد شرکت حفظ کند هر چند این مبلغ جزو اموال سهام دار به حساب خواهد آمد اما به وی پرداخت نخواهد شد. مبلغ حاصل جمع این مبلغ پرداخت نشده به سهام داران سود انباشه نام دارد.

16. افزایش سرمایه

اگر یک شرکت سهامی به این نتیجه برسد که جهت رشد و توسعه فعالیت هایش به افزایش داریی ها نیاز دارد، در مجمع عمومی افزایش سرمایه را مورد بررسی قرار میدهد و در صورت تصویب مبلغ آن مشخص خواهد شد. سپس این مبلغ از محل سود انباشه شرکت یا فروش به سهامداران فعلی یا روش های ترکیبی دیگر انجام خواهد شد.


17. حق تقدم

سهامداران در صورت تمایل جهت مشارکت در افزایش سرمایه یک شرکت نسبت به افراد دیگر الویت دارند، به همین دلیل در صورت تمایل به ایشان یک حق خرید سهام داده می شود که حق تقدم نام دارد و ایشان میتوانند این حق را به سهم شرکت تبدیل کرده یا ان را به افراد متقاضی بفروش برسانند.


18. EPS یا Earning per Share  - درآمد بابت سهم

شرکت ها در ابتدای سال مالی با محاسبات یک عدد تقریبی از سود هر سهم در پایان سال اعلام می کنند که این عدد EPS نام دارد. ان عدد پیش بینی سود هر سهم است و الزماً سودی که به هر سهم تعلق می گیرد با این عدد یکی نخواهد بود. علت هم گاه خطا در محاسبات و گاه تغییر برخی فاکتورها مثل بازار فروش محصولات شرکت، نرخ ارز و ... می باشد.


19. تعدیل سود یا همان EPS

اگر در طول یک سال مالی حوادثی رخ بدهد که شرکت متوجه شود قطعا بین رقم پیش بینی شده برای سود هر سهم با رقم واقعی فاصله زیادی است نسبت به محاسبه مجدد اقدام کرده و رقم جدید را اعلام می کند که ممکن است نسبت به قبل کمتر یا بیشتر شده باشد. این مقدار تغییر را تعدیل نامیده و اگر افزایش باشد تعدیل مثبت و اگر کاهش باشد تعدیل منفی نام دارد. ممکن است یک شرکت در طول یک سال مالی ده ها بار تعدیل مثبت / منفی انجام دهد تا نهایتاً به رقم واقعی نزدیک شود.


20. قیمت هر سهم

هر سهم یک شرکت قیمت مشخصی دارید. اینجا قصد بررسی دقیق این مسئله را نداریم. همین قدر بس که در ایران قیمت ابتدایی هر سهم 1000 ریال است و مثلا اگر یک شرکت بخواهد با 100.000.000 ریال سرمایه کارش را آغاز کند باید به 100.000 سهم تقسیم شود.


21. تالار بورس

به سالنی گفت میشود که در آن تابلو هایی نسب شده است و آخرین اطلاعات بازار در آن نمایش داده می شود و افراد می توانند برخی فعالیت های مربوط به بورس از جمله کسب اطلاعات را در آنجا انجام بدهند.


22. تالار اصلی

در این بخش شرکت هایی هستند که حضور آنها در بورس تائید شده است.


23. تالار فرعی

در این تالار شرکت هایی وجود دارند که هنوز عضویت آنها تائید کامل نشده است و به صورت آزمایشی وارد بورس شده اند.


24. بازار اولی

اگر یک شرکت سهامی عام بخواهد وارد بورس شود باید یک سری مراحل طی کند و سپس سهام آن در بورس جهت معامله عرضه می شود، این سهام که برای نخستین بار عرضه می شود، بازار اولی نام دارد.


25. بازار دومی

به آن دسته از سهام هایی که از یک سهام دار خریده می شود و به تازگی در بورس عرضه نشده باشند گفته می شود.

26. معامله

در معنای عمومی خرید و فروش و اجاره و ... را معاملع می نامند اما در بورس تنها به خرید یا فروش سهم اطلاق می شود. تعداد دفعات معامله و حجم معامله از فاکتور های بسیار مهم در تحلیل بازار می باشد.


27. تعداد معاملات / حجم معاملات

تعداد دفعاتی که یک سهام خرید و فروش شده است تعداد معاملات گفته می شود ممکن است کلی، روزانه یا ماهانه مورد بررسی قرار بگیرد. یعنی در اون باز زمانی چند نوبت روی این سهم معامله شده است. حجم معاملات به تعداد سهام معامله شده اطلاق می شود.

مثال:
اگر 5 نفر در یک روز هر کدام 100 سهم یک شرکت را بخرند، تعداد معاملات آن شرکت در آن روز 5 خواهد بود و حجم معاملات آن شرکت 500.


28. ارزش معاملات

اگر تعداد سهام معامله شد در کل یا همان حجم معاملات را در در قیمت سهام ضرب کنیم ارزش کل معاملات را به دست خواهیم آورد. اما باید هر سهم را در قیمتی که فروخته یا خریده شده است ضرب کرد.


29. عرضه

فروش سهام را عرضه می نامند. اگر سهامی برای فروش نباشد به هر دلیل مثلاً سهامدارن نخواهند آن را به فروش برسانند یا ... می گویند سهام عرضه ندارد یا عرضه آن 0 است.


30. تقاضا / متقاضی

به خریداران یک سهم متقاضی  گفته میشود و به درخواست خرید سهام تقاضا گفته می شود. اگر یک سهم به هر دلیل خریدار نداشته باشد گفته می شود تقاضا برای آن سهم 0 است.




31. آخرین قیمت هر سهم

همانطور که قبلاً گفته شد هر سهم یک قیمت داشت و در ایران پیش فرض ان 1000 ریال بود. اما قطعا با رشد اون شرکت ارزش سهام تغییرات خواهد داشت که البته این تغییرات به فاکتروهای مهم دیگری مانند عرضه و تقاضا و ... نیز بستگی دارد. به هر حال جدیدترین قیمت هر سهم را آخرین قیمت هر سهم می گویند که ارزش واقعی اون سهم در آن لحظه است هر چند ممکن است شما نتوانید سهام خود را به آن قیمت بفروش برسانید یا بر فرض  مجبور شوید آن را گران تر بخرید.


در تابلو ها و آمارها بیش از هر چیز این اخرین قیمت هر سهم است که نمایش داده می شود اما دقت کنید این قیمت ممکن است هیچ تقاضا نداشته باشد.

مثال:

آخرین قیمت سهام شرکت بالب ایران 3444 ریال است. شما 1000 سهم دارید، بنابراین طبق محاسبات ارزش دارایی شما 3.444.000 ریال است. حال آن که تقاضا این سهم 0 باشد و هیچ کس متقاضی خریدش نباشد یا مثلاً تقاضا با قیمت پایین تر از آخرین قیمت باشد مثلا 3400 ریال. اگر شما بخواهید این دارایی را به پول نقد تبدیل کنید و سهام خود را بفروشید مجبورید به این قیمت بفرش برسانید یا منتظر شوید کسی آمده و تقاضای خریدی با قیمت بالاتر بدهد. اگر شما به این قیمت بفروش برسانید مبلغ 3.400.000 ریال پول نقد دریافت خواهید کرد که ظاهرا از ارزش آن سهم کم تر است.

منبع: مرکز انجمن های تخصصی

وبلاگ تخصصی حسابداری